Alokasaun Projektu OGE Tinan 2011 ba Sub Distrito Bazartete Seidauk Refleta Komunidade nia Nesisidade

Alokasaun Projektu OGE Tinan 2011 ba Sub Distrito Bazartete Seidauk Refleta Komunidade nia Nesisidade

Intrudusaun

Mericio Akara

Diretur Luta Hamutuk

Tinan 2011 Komite/KMSPDI kontinua halo monitoramentu ba alokasaun projektu iha Distrito Liquisa ho total projektu 38. Projektu hirak né aloka husi kategoria orsamentu capital grant no despezas kapital dezenvolvimentu. Husi kategoria orsamentu rua né kada kategoria hetan alokasaun projektu hanesan tuir mai né: Capital Grant hetan alokasaun projektu 7 no Despezasa Kapital Dezenvolvimentu hetan alokasaun projektu 31 (Livru proposta OGE 2011 no.3). Husi total alokasaun projektu hirak né kada sub distrito hetan alokasaun projektu hanesan tuir mai né: Sub Distrito Liquisa hetan alokasaun projektu hamutuk 13, Sub Distrito Bazartete hetan alokasaun projektu hamutuk 13, no Sub Distrito Maubara hetan alokasaun projektu hamutuk 12.

     

Total alokasaun projektu 13 ba Sub Distritu Bazartete sekretariadu tekniku komite identifika katak alokasaun projektu husi kategoria capital grant hamutuk projektu 4 no dezpezas kapital dezenvolvimentu hamutuk projektu 9. Husi lista projektu nebe aloka ba Sub Distrito Bazartete, komite sei fokus hodi halo monitorizasaun ba projektu 6 hanesan iha tabela tuir mai né:

No	Tipo Projektu	Orsamentu ($,000)	Sukus	Ministeriu
1	Konstruksaun Sistema bemos solar Cell iha Suco Leorema Sub-Distrito bazartete-Liquica	180	Suco Leorema	MI
2	Konstruksaun Sistema bemos iha Aldeia Caicoleto –Suco Metagou –Bazartete,Liquica	120	Suco Metagou	MI
3	Perfurasaun be’e mos iha Suco Lauhata ,Bazartete-Liquica	160	Suco Lauhata	MI
4	Konst.Posto SISCA Maumeta Lau Suco Maumeta	33	Suco Maumeta	MAEOT
5	Konstruksaun Be’e mos ba Aldeia 5 iha Suco Ulmera	27	Suco Ulmera	MAEOT
6	Konstruksaun EP Filial Hunbuti Suco Tibar	35	Suco Tibar	MAEOT

Observasaun Luta Hamutuk/Komite

Bazeia ba monitoramentu input iha leten Luta Hamutuk ho komite hakarak hato’o nia opinaun hanesan tuir mai né:

• Alokasaun projektu ba Sub Distrito Bazartete seidauk refleta didiak nesesidade komunidade, tamba ladun iha konsultasaun nebe diak.
• Alokasaun projektu ba Sub Distrito Bazartete barak maibe la iha alokasaun projektu atu halo kontruksaun estrada nebe liga sub distrito Bazartete ho sub distrito liquisa nebe nia kondisaun la diak
• Kondisaun eskola filial pre sekundariu Fatumasi nebe nia kondisaun la favoravel hodi halao prosesu aprendizajen maibe la iha alokasaun orsamentu hodi hadia eskola né.
• Kondisaun eskola primaria filial Fahilebu nebe menus sala maibe la iha alokasaun orsamentu hodi aumenta sala ba eskola filial né.
• Alokasaun projektu ba Sub Distrito Bazartete seidauk iha balansu tamba laiha alokasaun projektu ba seitor agrikultura nebe importante tebes ba komunidade.
• Alokasaun projektu nebe la iha balansu sektoral ikus mai sei hamosu deit disigualidade sektoral iha prosesu dezenvolvimentu nebe halo dezenvolvimentu la lao harmonia

Rekomendasaun

Bazeia ba monitoramentu no opinaun hirak iha leten Luta Hamutuk no Komite hakarak rekomenda ba Governu  hanesan tuir mai né:   

• Rekomenda ba Governu wainhira halo planu tenke bazeia ba konsultasaun ho komunidade, atu nune alokasaun projektu bele responde duni komunidade nia nesisidade
• Rekomenda ba Ministeriu Edukasaun atu aloka orsamentu hodi rehabilita eskola filial pre-sekundariu Fatumasi nebe nia kondisaun la diak atu halao prosesu aprendizajen
• Rekomenda ba Ministeriu Edukasaun atu aloka orsamentu hodi aumenta sala ba eskola primaria filial Fahilebu nebe sei menus sala
• Rekomenda ba Ministeriu Infrastruktura atu halo kontruksaun ba Estrada nebe mak liga Sub Distrito Bazartete ho Sub Distrito Liquisa atu nune bele fasilita diak liu komunidade nia asesu ba merkado, Saude, Edukasaun no servisu polisia nian ba siguransa.
• Rekomenda ba Ministeriu Agrikultura atu halo planu mos ba dezenvolvimentu agrikultura iha Sub Distrito Bazartete hanesan kafe nebe potensia boot tebes maibe seidauk iha atensaun
• Rekomenda ba Governu atu halo planu dezenvolvimentu integradu atu nune labele hamosu disigualidade sektoral

KABLAKIHUN.blogspot.com