Kamis, 13 Oktober 2011

Luta Hamutuk duvidas ho kapasidade Governu atu ezekuta OJE biloens US$ 1,763.4.

Dili, Diario Nasional, 13-10-2011
kablakihun; Hs/nW


Diariu Nasional 12-10-2011
ONG Luta Hamutuk (Mericio AKARA) duvidas ho kapasidade Governu nian atu ezekuta orsamentu Jeral Estadu (OJE) tinan fiskal 2012 ho montante biloens US$ 1,763.4.
Luta Hamutuk foti kestaun ne'e, tamba iha OJE 2011 nian, hatudu katak, dezempenhu governu sei fraku tebes hodi hamosu nafatin carry oyer.
Ita hare husi ezekusann aktual 2011 iha fulan Outubro 2011, governu foin mak ezekula 55% husi total OJE hamutuk milhoens US$1,306. Agora hela fulan rua deit atu governu halo ezekusaun final ba orsamentu tinan ne'e nian. tamba ne'e ami konsidera Governu la iha kapasidade ba ezekusaun orsamentu, ''Esplika Direitor Exekutivu Luta Hamutuk, "Mericio Akara" ba jornalista sira iha Dili Kuarta (12/10/2011).

"Akara" argumenta aumentu osan liu 77% iha 2012 signifika atu rezolve buat bo'ot nebe povu infrenta, maibe presiza re-organiza no disiplina ministeriu sira hotu nune'e bele impleme projetu estratejihu sira

Proposta Orsamentu Jeral Estado 2012 nebe governu hato'o ona ba Parlamentu Nasionai iha loron 30 setembro 2011 ho montante Mil mileons US$ 1.763.4"Akara" Nia deklara tan iha ezekusaun OJE 2011 nian seidauk lori benefisiu diak ba povu tomak ih area rural. Tamba ne'e, Luta Hamutuk duvidas ho orsamentu ne'ebe ho nia montant bo'ot tebes.

"lta labele husik osan husi fundo minarai husi benefisia deit ba grup ki'ik-oan ida no povu maioria devisil atu hetan moris diak iha ninia rai no kiak rabat rai iha ninia riku soin minarai nia leten," Akara sublinha tan.

Nia argumenta tan wainhira hare'e progressu aumentu orsamentu husi 2006(miloens US$ 328.6 to'o 2012 ninia aumenta to'o ona liu prosentu dala atus lima (500%) la hatudu progresu bo'ot iha povu nia vida moris sosial no ekononria. Realidade mak, grupu elit balun mak riku no goja osan husi fundo minarai.

"Ami halo monitorizasaun durant ne'e deskobre relatoriu ezekusaun orsamentu jeral estadu sempre hatudu deit estetamentu despeza ho numeru deit, nunka iha esplikasalln metas mak atinzi, la hatudu indikador no la iha sasukat ba implikasaun ba povu nia moris tanba ne'e, governu antes hato'o proposta orsamentu foun tenki hato'o relatoriu ezekusaun orsamentu bainhira Iaiha esplikasaun orsamentu ninia metas mak atinzi defisil ba povu atu hatene progressu husi investirnentu orsamentu
, esplika Akara.

Kondisaun ekonomia Timor-Leste nian ohin loron, iha indikasaun dependensia maka'as (90%) ba fundo petroliferu maibe la iha sustentabilidade no existensia ba fundo ne'e rasik.

lha parte seluk, Nelson A.S Miranda husi Oil Transparancy Officer hateten, planu imprestimus iha proposta orsamentu hamutuk miloens US$ 33.1 la iha razaun forte"

"Ita nia estado iha rendimentu, boot maske tinan hat ne'e foti liu RSE 3%, maibe la konsege hadia ninia povu nia moris, problema nia abut nunka rezolve no halerik wain povu husik hanesan kantiga murak ba ukun nain sira. (cal)

1 komentar:

  1. MARI ALKATIRI HAKARAK SELU EMA INDONESIA NIA SASAN TANBA NIA FETON SIRA MOS SASAN LAKON BARAK, MASKI AGORA HELA IHA INDONESIA

    Mari Alkatiri iha nia intervista ho diário ponto final Macau – Outubro 17, 2011, hatete katak nia mak sei Primeiro Ministro sei fo atensaun makaas ba selu Indonézio sira nia propriedades nebe uluk hosik iha 1999. “Naturalmente que ainda temos questões pendentes, como o património dos cidadãos indonésios em Timor-Leste… Não temos problemas [em fazê-lo], não passa de cinco ou seis milhões de dólares. Resolvia-se.”

    Lia fuan ida ne hasai tanba Mari Alkatiri nia feton sira kaben hotu ema Indonezia no agora moris iha Kupang ho Jawa. Nune mos nia primo sira lobuk ida nebe uluk partisipa iha milisia pro-autonomia hanesan Maharus Alkatiri, Bader Alkatiri (primo ida) ho Saleh Alkatiri ho seluk tan agora hela hotu iha Indonesia.

    Sira barak mak agora uma iha Timor no fo aluga hela ba ema estrangeiros, maibe sira hela hotu iha Indonesia.

    Mari Alkatiri nia feton sira hotu kedas kaben ho ema Indonesia. Nia kunhadu sira ne mos uluk lori sira nia familia sira mai hotu Timor no serbisu iha ne, tanba ne sira mos sei hetan hotu kompensasaun hosi governo Timor no iha direito ba ossan governo nian, karik Mari Alkatiri kaer ukun.

    Ironia boot tebes, tanba sa mak Mari Alkatiri bele halo nune?

    Nia defende tebes povo Timor ka, nia defende nia aan ho nia familia?

    BalasHapus