Kamis, 07 Oktober 2010

KRESIMENTU EKONOMIKU TIMOR LESTE LA’OS SAE 12,2%.

Populasaun iha baze hatete katak kresimentu ekonomiku Timor Leste la’os sae ba 12,2% maibe iha deit 2,12% tanba povu barak sei moris iha linha kiak no mukit nia laran.

“Kresimentu ekonomia ida nebe’e mak ho valor 12,2% di balik dari ida ne’e, bele mos 2,12%”, afirma Jaime Ribeiru husi Distritu Liquisa, Sub Distritu Bazartete, wainhira  Luta Hamutuk halo sorumutu regional konaba impaktu kresimentu ekonomia Timor Leste 12,2% iha salaun imprezarial Maubisi foin lalais ne’e. Jaime Ribeiru hateten katak, aliende povu sei moris kiak no mukit sei iha dezempregu barak, tamba dehan Jaime Ribeiru argumentu Guvernu hateten katak kresimentu ekonomiku sae 12,2% ne’e hanesan propaganda deit no laiha ralidade. “Oinsa povu nia moris sei kiak no dezempregu sei barak, apakah moris ida hanesan ne’e mak ita nia kresimentu ekonomia sae 12,2%? Tamba ita hare importasaun fos no sasan deit sei mai husi rai liur, ita rasik sidauk reporta ita nia produtu nebe’e mak iha” nia komenta.

Leonardo da Silva husi Distritu Ainaro Suku Manutasi hateten katak, kresimentu bo’ot hanesan ne’e ba Membru Guvernu sira deit, maibe laos ba povu. “Kresimentu ekonomia 12,2% ne’e ba nai ulun sira deit, maibe la’os ba povu ki’ik sira” nia komenta. Martino dos Reis Arauzu reprezentante Juventudi Distritu Aileu komenta katak, kresimentu ekonomia 12,2%, ne’e bo’ot liu fali nasaun nebe’e mak iha Azia Sudeste nebe’e mak dezenvolvidu. “Kresimentu ekonomia 12,2%, ita halo komparasaun ho nasaun nebe’e iha Azia tenggara, antau Timor Leste nia kresimentu ekonomia mak makas liu, mais kuitadu Timor baa tan fali iha Irlandia no Korea, ne’e ita la moe? ita nioa kapita deit a’as, maibe ita Timor sei atan ba ema nia nasaun ita la senti an?”, nia komenta hodi husu.

Administrador Sub. Distritu Laulara Distritu Aileu, Abilio Alves hateten katak, kresimentu ekonomia 12,2% ne’e teoria deit, maibe iha pratika sidauk to’o iha 12,2% ne’e. Ami hanoin katak, ita nia kresimentu ekonomia bele sae tan 13 to’o 14 no bele sae tan 100%, maibe povu sira sei moris kiak 0,1% nafatin deit, nia komenta. Paulo do Nasimentu husi Sub. Distritu Zumalai Distritu Covalima hateten katak, Guvernu informa katak, kresimentu ekonomia TL sa’e ba 12,2% maibe tamba saida mak ho kresimentu nebe’e makas maibe povu sei kontinua la asesu ba Estrada, be mos noa Elektrisidade. “Ida ne’e mak kresimentu ekonomia 12,2% ne’e ka”, nia duvidas.Domingus Soares husi Distritu Aileu afirma katak, Membru Guvernu ida nungka tun ba halo sosializasaun derepenti deit dehan kresimentu ekonomia Timor Leste sae 12,2%. Agora ita Timor 9 bahan pokok (sembaku) mai husi rai liur, secara politika ita ukun-an, secara ekonomia ita federasaun, antaun tanba saida mak kresimentu ekonomia ne’e sae ba 12,2% nia informa.

Dirigente media  Kablakihun
NW

KAK SAI KURTINA, DIAK LIU DESOLVE

Fulan nen (6) ona Komisaun Anti Korupsaun (KAK) Estabelese, maibe to’o ohin loron KAK sidauk hatudu rezultadu ruma husi ninia servisu.
Publiku hahu duvidas ba KAK nebe’e ladauk halo investigasaun ba kazu Korupsaun, Koluizaun no Nepotismu (KKN). Afinal durante ne’e ema barak mak hakilar kona ba KKN nebe’e buras iha Guvernu AMP no Primeiru Ministru Kay rala Xanana Gusmao, rasik husu ona ba PN atu hasai imunidade husi Vice PM Jose Lius Guteres ho MNE Zakarias Albano da Costa hodi komete iha investigasaun.
 Directur Luta Hamutuk "Mericio Akara", hatete Luta Hamutuk la hakfodak tanba fou-foun hari’i KAK, Luta Hamutuk  pesimista ona ho figura hirak nebe’e mak lidera KAK. “Ida ne’e atu justivika deit ami nia pesimista desde inisiu, ami la fiar ema sira nebe’e kaer KAK atu kombate KKN iha rai laran  "afirama Akara".
Akara dehan, KAK sai deit hanesan kurtina ida hodi taka ema nia matan no gasta deit Estadu nia osan. Se KAK iha duni komitmentu, boa vontade no integridade atu kombate KKN, lolos tempu to’o ona atu KAK halo buat ruma. Indikador ba Korupsaun barak mak akontese no forti tan no sai ona hanesan segredu publiku. Liu-liu kazu Vice PM (Jose Luis Guteres) ho MNE (Zacarias Albano da Costa), tanba PM Xanana rasik fo dalan ona atu hasai imunidade husi Ministru 2 ne’e.
“KAK nonok liu tan, tan ne’e ita kesti ona sira nia boa vontade, spiritu no integridade atu kombate KKN ka lae? ka sira atu aproveita deit institusaun KAK para hodi hetan osan fulan-fulan” nia hatete. Ba problema haforsa estrutura, Akara dehan, iha parte ida bele komprende maibe se fulan 6 ona mak forma ema lor-loron ne’e demais ona. Akara hatete, lolos KAK tenke bo’ok kazu ruma, aliende halo formasaun be ema sira nebe’e sira rekruta. “ Labele nonok demais, labele toba deit. KAK piur liu fali lenuk, lao ne-neik liu. Lao tenke hanesan ema, lao lalais oituan. Hau hanoin ita atu lohi malu mak barak,” dehan Akara

Dirigente Media Kablakihun
dw.

Minggu, 03 Oktober 2010

DIRECTUR LUTA HAMUTUK Konsidera Enkontru Joint Comission-Sunrise Comission LA IHA PROGRESU

Diario Nasiona 01/10/2010

Enkotur ba dala 28 Joint Comission-Sunrise Comission nebe halao iha DILI, Directur LUTA HAMUTUK, konsidera LA IHA PROGRESU, tanba la iha rezultadu

Sorumutu durante Loron rua (28-29/09/2010) nebe halao iha Hotel ARBIRU, Pantai Kelapa ne'e ho objectivu atu koalia progresu dezenvolvimentu Greater Sunrise  no oinsa atu dada pipeline mai iha Timor Leste ou namlele iha tasi laran.

Posisaun LUTA HAMUTUK nian konaba asuntu ida ne'e Klaru Desde Governu Anterior no to'o agora ne'e hakarak duni Pipeline tenki mai iha Timor Leste. kontekstu atual ami nia observasaun ba Enkotru ida ne'e, hanesan Enkontru normal deit l aiha progresu, tanba ita hatene asuntu saida mak sira diskute, tanba sira fo sai ba Publiku"Hateten MERICIO AKARA"  ho ida ne'e LUTA HAMTUTUK husu ba Governu li husi SERN atu bolu Kompania Woodside halo Komferensia Imprensa hodi deklara Rezultadu nebe  mak diskute durante loron rua ne'e nia laran.

Ida ne'e sira la halo, entau SERN nia ekipa nebe mak halao diskusaun ne'e deklara oin seluk no parte Woodside deklara oin seluk, entaun publiku mak konfuzaun i atu fiar los ida ne'e? (hateten MERICIO AKARA)

tanba ne'e Tuir Luta Hamutuk negosiasaun Joint Comission ne'e la sufisiente, diak liu proposta ba Negosiasaun Entre ministerial para futuru Pipeline ne klaru, se lae sinal Pipeline ne'e la klaru.

AKARA Informa katak Representante SERN Fransisco Mointeiro, hateten katak Enkotru ne'e iha indikasaun positivu, tanba Kompania Woodside koko muda nia Posisaun hodi negosia obsaun seluk, maibe iha tempu nebe mak hanesan Woodside dehan katak, estetmentu ne'e LA LOS, Woodside la dehan buat ida konaba Mudansa Posizaun.

LUTA HAMUTUK nia haree no analiza ba Enkontru loron rua ne'e buat ruma sala, tanab sa mak Enkotru hamutuk maibe sai ba liur representante husi Governu Timor Leste hateten katak Kompania Woodside Komprende pozisaun Timor Leste nian no koko hanion ba Obsaun seluk laos ba Floating LNG no DARWIN LNG. Winhira Konfirma ba Woodside, ne'e la los, diskusaun ne'e lao normal deit no sira la fo sira nia Pozisaun, entaun ida ne'e signifika ita koko halo konfuzaun. Hau hanoin problema sala entre ekipa nee mak halo negosiasaun, ekipa husi Timor Leste no Kompania Woodside.

tanba ne'e AKARA hateten ba oin atu halo Enkontru ba Rikusoin Timor Leste sira tenke esplika didiak ba povu. Liu-liu esplika ne'e ba Primeiru Ministru  no Presidente Republika Demokratika de Timor Leste halo lolos, depois ba Parlamentu Nasional nebe mak representante Povu.  Se lae ekipa ne'e halo konfuzaun ba ita nia ulun boot sira, membru Parlamentu sira inklui ba Publiku. Ami husu prosesu diskusaun ne'e nia progresu, ami dehan laiha prosesu i pipeline atu ba nebe no to'o agora mos la klarunafatin, ida ne'e mak ami nia observasaun (AKARA informa)

MERICIO AKARA Ejije ba SERN para bolu fali WOODSIDE hodi halo konferensia da imprensa hamutuk hodi Informa rezultadu Enkontru loron rua ne'e, se lae konfuzaun ba publiku iha nafatin i povu sei la komprende liu tan no at liu tan se ita nia PRimeiru Ministru, Presidente Republika, Parlamentu Nasional, membru Parlamentu Nasional simu Informasaun sala tan, entaun ita sei kria tensaun kolaborasaun entre Timor Leste ho Australia, tamba deit Informasaun sala. AKARA husi Governu liu husi SERN atu diskute didiak, saida deit mak interese hamutuk, se konaba pipeline hau(AKARA) hanoin negosiasaun bele kontinua i rona malu didiak. Hau (AKARA) Hanoin nasaun rua ne'e to'o ikus hetan nia objectivu. Ami husi ba Ekipa negosiator ne'e tenki fo Informasaun los labele Interpretasaun Informasaun depois Haklaken ba fali Publiku i kria deit tensaun povu entre nasaun  rua ne'e, ida ne'e ami la konkorda.

Dirigente Media KABLAKIHUN
dw